ျမတ္ဓမၼ

ျမတ္ဗုဒၵ၏ဓမၼကို ကမၻာ့ပညာရွင္အမ်ားစုက Religion ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ Philosophy ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ Ethic ဟူ၍လည္းေကာင္း၊အမ်ိဳးမ်ိဳးယူဆေျပာဆိုၾကသည္၊ တကယ္စင္စစ္ဓမၼသည္ Religion ေတာ့မဟုတ္ေပ၊ Philosophy, Psychology သေဘာတရားမ်ားပါ၀င္ေနေပသည္။ သို႕ေသာ္ အေတြးအေခၚပညာ၊ စိတ္ပညာသက္ သက္မဟုတ္ေပ၊ ဘုရားရွင္၏ဓမၼတြင္ အေတြးအေခၚပညာ၊ စိတ္ပညာတို့ပါ၀င္သည္မွန္၏။ ထိုပညာရပ္ျဖင့္ လမ္းဆံုးေနသည္မဟုတ္၊ ျမတ္ဘုရားရွင္သည္ သူ၏ ၄၅ႏွစ္ဘ၀ခရီးတြင္ ေဟာေျပာခဲ့သမ်ွ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္တို့ႏွင့္ဆိုင္ေသာ အေတြးအေခၚမ်ား၊ စိတ္ကိုယဥ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမေသာနည္းမ်ား၊ လူ႕ ဘ၀ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံု သေဘာတရားမ်ား လူ႕သဘာ၀အသီးသီး လူတန္းစား အေထြေထြတို့အတြက္ ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္အက်င့္သီလမ်ား လူမွဴ႕ေရးရာ၊ မင္းေရးမင္းရာ၊ တိုင္းေရးျပည္ရာ၊ စသည္ျဖင့္ လူ႕စရိုက္၊ လူ႕အၾကိဳက္အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံုတို့အေၾကာင္းအစံုအလင္ေဟာသည္ျဖစ္ရာ ေႏြရာသီဦး တန္ခူးကာလ အဖူးအပြင့္အသီးအရြက္မ်ိဳးစံုတို့ျဖင့္ ကံုလံုၾကြယ္၀လွပေနသည့္ ေတာအုပ္ၾကီးနွင့္တူေပသည္။

  ဓမၼ၏အျပီးသတ္ ရည္မွန္းခ်က္မွာ သစၥာတရားကို ရွာေဖြျခင္းျဖစ္၏။ သစၥာကိုေတြ႕လ်ွင္ သတၱ၀ါတို့၏ဘ၀ခရီး ျပီးဆံုးေလသည္။ သႏၱိကိုေတြ႕လ်ွင္ ဘ၀မီးေတာက္ၾကီးျငိမ္းေပသည္။ ထိုသစၥာကိုရွာရာ တြင္ အေတြးျဖင့္ရွာေဖြ၍မရ၊ အၾကံျဖင့္လည္း သစၥာကိုမေဖာ္ထုတ္နိုင္၊ စိတ္က်င့္ခန္းတခုတည္းျဖင့္လည္းမရ၊ Ethic ဟူေသာ သီလမ်ွျဖင့္လည္း သစၥာႏွင့္သႏၱိသို႕ မထိေရာက္ေပ။ Ethic သည္ ကိုယ္ႏွုတ္ကိုယဥ္ေက်းေစ၏၊ Psychology သည္ စိတ္ကိုယဥ္ေက်းေစ၏။ Philosophy သည္ အေတြးနယ္ခ်ဲ႕၍အသိဥာဏ္ ဗဟုသုတကို တိုးပြားေစ၏။ ျမတ္ဘုရားရွင္၏ ဓမၼတြင္ ကိုယ္ႏွုတ္ကိုထိန္းေသာ Ethic မ်ွသာမဟုတ္ဘဲ စိတ္၊ ႏွုတ္ ကၠေျႏၵကို ထိန္းေသာ သီလအမ်ိဳးအစားမ်ားပါ၀င္၏။ ထို့ျပင္ Psychology, Philosophy တုိ့၌ဆိုေသာ အေတြးအၾကံမ်ား စိတ္ေလ့က်င့္ခန္းမ်ွသာမဟုတ္ဘဲ ဓမၼ၌ပါ၀င္ေသာ စိတ္ေလ့က်င့္ခန္းတုိ့သည္ စ်ာန္တန္ခိုး အဘိညာဥ္တန္ခိုး မ်ားကိုျဖစ္ေစနိုင္သည္။ ျမတ္ဓမၼ၌လာေသာ က်င့္စဥ္နည္းစနစ္တို႕သည္ ပီျပင္စြာေရးထားေသာ ေျမပံု သဖြယ္ျဖစ္သည္။ ေျမပံု၌နယ္နိမိတ္မ်ား၊ ျမိဳ႕ရြာမ်ား၊ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား လမ္းတံတားမ်ား အေဆာက္အဦမ်ားကိုပီ ျပင္စြာပံုေဖာ္ျပထားသည္။

မဟာဂရုဏာရွင္ ျမတ္ဘုရားရွင္ ပ႐ိနိဗာန္စံျပီးျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏မြန္ျမတ္လွစြာေသာ ျမတ္ဓမၼသည္ လူသားတို့အတြက္ ယခုထက္တုိင္ ထြန္းလင္းေတာက္ပေနဆဲျဖစ္သည္။ ျမတ္ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္မ်ားကို စာျဖင့္ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ျခင္း မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ျမတ္ဘုရားရွင္၏ထူးခ်ြန္ထက္ျမက္ေသာ တပည့္သား သာ၀ကတုိ့သည္ ႏွုတ္ျဖင့္အာဂံုရြတ္ဆို၍ ဆရာစဥ္ဆက္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကသည္။ ဘုရားပရိနိဗာန္စံျပီးေနာက္ မၾကာမီ ရဟႏၱာငါးရာတုိ့က ဓမၼႏွင့္၀ိနယကို ဘုရားေဟာမူမပ်က္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ၾကေလသည္။ ယခုထက္တိုင္ ထိုျမတ္ဘုရားရွင္၏ ျမတ္ဓမၼကို မူရင္းမပ်က္ ထိန္းသိမ္းထားၾကသည္။ဘုရားေဟာေဒသနာ ေတာ္သည္ပိဋကအားျဖင့္ သုတၱႏၱ=နည္းလမ္း ၊၀ိနယ= စည္းကမ္း ၊ အဘိဓမၼာ= အရွိအမွန္ ကို စူးစမ္းရွာေဖြေသာနည္းဟူ၍ သံုးခုရွိ၏။

သီတဂူဆရာေတာ္ၾကီး၏ဗုဒၵႏွင့္ ဗုဒၵ၀ါဒ မွ

ျဖန့္ေ၀သူ...ကိုကိုးအိမ္